Konuya dair gelen aramaların yaklaşık %20’si içinde bir numaralı zehirlenme sebebi hayvanların insan ilaçları yemesiyle meydana gelmektedir. Bunlar kalp ilaçları, antidepresanlar ve ağrı kesiciler gibi ilaçları da içermektedir. Vakaların çoğunluğu tansiyonu ve kalp ritmini etkileyen kalp ilaçları nedeniyle olmaktadır.
Üç numaralı zehirlenme sebebi HZKM’ye yapılan aramaların yaklaşık %15’i ile reçetesiz satılan ilaçlar nedeniyledir. Ağrı kesiciler, kilo verme hapları gibi kolay ulaşılabilen birçok ürün hayvanlar için GÜVENLİ DEĞİLDİR ve kokusunun veya tadının çekiciliği nedeniyle hayvanlarınız kutularını çiğneyerek bunlara ulaşabilir.
Altı numaralı zehirlenme sebebi veteriner ilaçlarıdır. Hayvanlarınızın ulaşamayacağı yerlere koyduğunuzdan emin olmalısınız.
Hayvanlarınızı ilaçlarınızdan uzak tutmanın bazı görülmeyen yolları olarak hayvanlarınız sizi izlerken haplarınızı almamak, ilaçlarınızı her zaman kapalı ve ulaşılabilir olmayan yerlerde tutmak sayılabilir. HZKM medikal direktörü Dr. Tina Wismer diyor ki, “Tüm ilaçlarınızı kapalı kapılar ardında ve hayvanlarınızın ulaşamayacağı yerlerde tüketin. İlacınızı yere düşürmeniz halinde siz daha “o yenmez!” bile diyemeden sizden çabuk davranarak yutabilir.”.
Hepimizin bildiği gibi fare zehirleri – sekiz numaralı zehirlenme sebebi – hayvanlarımız için güvenli değildir. Aynı zamanda bir hayvan için üretilmiş olan pire/kene ilaçları diğer evcil hayvanımız için zehirli olabilir. (Bu arada fare yakalamak için kafes tuzak kurmak gibi yöntemler kullanmanızı öneririz.)
Pire/kene ilaçlarının bazıları özellikle köpekler için üretilmiş olup kediler için oldukça zehirli, hatta ölümcül olabilir. Esasen 2013 yılında HZKM’ne yapılan kedi problemleri aramalarının yarısından fazlası böcek ilacına maruz kalma sebebiyledir. Ki bu da iki numaralı zehirlenme sebebi olarak sırasını alır. Bu nedenle ürün etiketlerini daima dikkatlice okumaya özen göstermelisiniz.
Temizlik ürünleri, yapıştırıcılar, boyalar gibi ev ürünleri evlerimizde her daim bulunan ve HZKM’nin yılda 17,000 kadar aranmasına sebep olan ürünler olarak dört numaralı zehirlenme sebebi olmak suretiyle sıradaki yerini alır. Bu tip ürünlerin etiketlerinde nasıl kullanılmaları gerektiği açıkça belirtilmiştir.
Bazı ev ürünleri aşındırıcı nitelikte olabileceği gibi, bazıları da sindirim sisteminin tıkanmasına ve dolayısıyla cerrahi müdahale gerektirecek problemlere sebep olabilir. Hatta bazı güvenli görünen ve hayvanlar için kolaylıkla ulaşılabilir olan ürünler – çıra gibi – bu gruptan sayılabilir ve zararlı olma potansiyelleri vardır.
Sizin için sağlıklı olan her gıda hayvanlarınız için sağlıklı değildir. Beş numaralı zehirlenme sebebi, sebzelerden bitkilere – soğan, sarımsak gibi – geniş bir aralıkta olan ve zararsız görünen – üzüm, kuruyemiş gibi – atıştırmalıkları da içeren ürünlerdir. Bu ürünlerin hiçbiri hayvanlarınız için güvenli değildir ve bazıları bulantı, sindirim sistemi rahatsızlıkları ve böbrek problemlerine sebep olabilir.
Ksilitol içeren ürünler özellikle uzak durulması gerekenlerdir. Ksilitol yapay bir tatlandırıcıdır ve pişmiş hazır gıdalar, şekerler, sakızlar ve hatta diş macunlarında bulunur ve kusma, uyuşukluk, nöbetler ve bazen karaciğer yetmezliğine varan problemler doğurabilir.
Listenin en üstünde insan ilaçların yer almasına rağmen, 2013 HZKM verilerine göre, çikolata günde ortalama 26 aramaya neden olabilen tek üründür. Çikolata – yedi numaralı zehirlenme sebebi – metilksantinler denen ve kusma, ishal ve nöbetlere sebep olabilen kimyasallar içerir. Çikolatanın türü ve hayvanın boyutu riskin yüksekliğiyle orantılıdır: Hayvan ne kadar küçük ve çikolata ne kadar koyuysa oluşabilecek zarar o kadar artar.
Köpekler insan gıdalarını yalayıp yutmada çok başarılı olmaya meyilliyken, kediler zehirli bitkileri tüketme eğiliminde başı çekerler. Dokuz numaralı zehirlenme sebebi, bilinen bazı bitkilerin hayvanlarımız için oldukça tehlikeli, hatta ölümcül olması gerçeğidir. Zambaklar gibi popüler bitkiler bile böbrek yetmezliklerine yol açabilirler. Birçok bahçe ve ev bitkisi türevleri bulunmaktadır. Evlerimize bu bitkileri almadan önce hayvanlarımız için tehlikeli olup olmadığını iyice araştırmamız gerekir.
Bitki bakımında kullanılan gübre, çiçek coşturan gibi ürünler listedeki on numaralı zehirlenme sebebidir. Bazı potansiyel zehirli olabilecek gübreler – kümes hayvanı gübresi gibi – hayvanlar için çekici olabilirler. Bu tip ürünler satın alırken etiketlerini dikkatlice okuyup hayvanlar için zehirli olup olmadığından emin olmak gerekir.