Sigaranın vücudunuza verebileceği zararlardan veya çevrenizdeki çocuklar ve diğerleri gibi ikincil derecede dumanına maruz kalanlardan size bahsetmemize gerek yok. Ancak muhtemelen evcil hayvanlarınıza verebileceğiniz zarara dikkat etmiyorsunuz. Hayvanlarla aynı ortamda bulunduğumuz için, aynı çevresel etkenlere maruz kalıyoruz ki buna sigara dumanı da dahil.1,2
Sigara içen insanlarla aynı evde yaşayan köpeklerin, ikincil derecede sigara dumanına maruz kaldığını gösteren, kanında yüksek oranda kotinine (nikotinin indirgenmiş ürünü) rastlanılmaktadır.3 1998 yılında yapılan bir çalışmada sigara dumanına maruz kalan köpeklerin burun boşluğu kanserine yakalanma oranlarının arttığı, hatta uzun burunlu olanlarda (Collie, Greyhound gibi) oranın daha yüksek olduğu bulunmuştur ve bağımlının içtiği sigara miktarıyla doğru orantılı bir artış olduğu farkedilmiştir.4 Bu durum muhtemelen uzun burunlu olmanın kansere sebep olabilecek toksinlerin daha çok birikmesine neden olmasındandır. 1992 yılında yapılan bir başka çalışmada orta ve kısa burunlu köpeklerin yaşadıkları evde bir bağımlının olması durumunda gelşebilecek akciğer kanseri riskinin iki kattan daha yüksek olduğu bulunmuştur.5 Bu durum da büyük olasılıkla kısa bir burun yapısının kanserojen toksinleri burun hizasında yeterince tutamayıp toksinin ciğerlere inmesinden kaynaklanmaktadır.
Sigara içilen evlerde yaşayan evcil kedilerin malignant lenfomaya (bir kanser tipi) yakalanma risklerinin sigara içilmeyen evlerde yaşayanlara kıyasla iki kattan daha fazla olduğu da şuradaki çalışmada gösterilmektedir. Riskin büyüklüğü dumana maruz kalma oranına ve şiddetine bağlı olmakla birlikte beş ve üzeri yaştaki kedilerin malignant lenfoma geliştirme olasılıklarının üç kat kadar arttığı bulunmuştur. 6
Hiç kimse size daha önce kıyafetlerinizin sigara koktuğunu söyledi mi? Maalesef üzerinize sinmiş olan yalnızca koku değil, büyük oranda toksinleri de içerir. Evcil hayvanınızın yanında sigara içiyorsanız, onun tüylerine de toksinleri bıraktığınızı bilmelisiniz. Kendilerine bakım yaparken bu toksinleri de beraberinde yutmaktadırlar.
Kuşların solunum sistemleri özellikle havadan gelebilecek kirleticilere karşı hassastır. Sigara içilen evlerdeki kuşların kanlarında içilmeyenlere oranla kotinin konsantrasyonlarının çok daha fazla olduğu saptanmıştır.7 Sigara dumanına maruz kalan kuşlarda pnömoni (akciğer iltihaplanması), akciğer kanseri, göz, cilt, kalp ve üreme problemleri görülebilir.
Evin dışında sigara içilmesi içerideki havanın sigara dumanında azalmayı sağlamakta ancak tamamen yok edememektedir. 2005 yılında yapılan bir çalışmada ev içindeki sigara dumanı düzeyleri, bağımlıları dışarıda içmesine rağmen, sigara içilmeyten evlere oranla bir ila beş kata kadar fazla bulunmuştur.8
Evcil hayvanlarınızı yalnızca sigara dumanı riske sokmamaktadır: sigara izmaritleri veya diğer tütün ürünlerinin hayvanların ulaşabilecekleri yerlerde olması ve bunları yemeleri halinde sindirim sistemi problemlerine veya nikotin zehirlenmesine yol açabilir.
Eğer sigara içiyorsanız lütfen bırakmayı düşünün, kendiniz için değilse bile diğer aile bireyleri ve hayvanlarınız için.
E-sigara, e-pipo, e-nargile ve e-puro gibi vaporizatör mantığıyla çalışan cihazlar tütün içermese ve benzer duman yaymasa da nikotin seviyeleri nedeniyle evcil hayvanlar için risk oluşturmaktadır. Sıradan kartuşlar 2-3 sigaranın içereceği kadar nikotin içerirler ve konsantre yeniden doldurulabilir kartuşlar 10 katı veya daha fazla nikotin içerebilir. Bir evcil hayvan bu kartuşu yutacak olursa 15-30 dakika gibi bir sürede ölümcül nikotin zehirlenmesi meydana gelecektir. Likitlerinin kokusu ve aroması evcil hayvanlarınıza çekici gelebilir ve bu yutma risklerini artırır.
Nikotin zehirlenmesi yaşayan canlılarda aşırı salya akışı, kusma, ishal, titreme, hızlı soluk alıp verme, denge kaybı, nöbetler, kalp atımında dengesizlikler, paraliz, koma ve ölüme varabilen belirtiler görülür. Evcil hayvanınızın bir kartuşu yuttuğundan şüpheleniyorsanız veya yuttuğunu gördüyseniz olabildiğince çabuk bir veteriner hekime gitmelisiniz.
Bu ürünleri kullanıyorsanız, evcil hayvanınızı güvende tutacak önlemler alın: